ماهواره “سولار اوربیتر” که وظیفه اصلی‌اش رصد خورشید است، ساعاتی پیش در گذر از کنار سیاره زهره نگاهی هم به میدان مغناطیسی این سیاره جهنمی انداخت.
ساینسیو به نقل از ایسنا و اسپیس، فضاپیمای “سولار اوربیتر” که وظیفه مطالعه خورشید را بر عهده دارد، یک مدارگرد خورشیدی است که صبح امروز از کنار سیاره زهره عبور کرد و مشاهداتی از میدان مغناطیسی مرموز این سیاره داشت.
ماموریت “سولار اوربیتر” که به رهبری آژانس فضایی اروپا(ESA) انجام می‌شود، در حال ثبت نزدیکترین تصاویر از خورشید است. این کاوشگر در طول عمر خود از گرانش سیاره زهره برای تنظیم مدار خود و نزدیک شدن به خورشید استفاده می‌کند. این در حالی است که این نزدیکی‌های منظم به سیاره داغ و سوزان زهره، به “سولار اوربیتر” امکان می‌دهد به میدان مغناطیسی مرموز همسایه زمین نگاهی بیاندازد.
“سولار اوربیتر”(Solar Orbiter) به معنی “مدارگرد خورشیدی” یک ماهواره برنامه‌ریزی شده برای رصد خورشید است که توسط آژانس فضایی اروپا ساخته شده است. این ماهواره در فوریه ۲۰۲۰ از مرکز فضایی کندی با موشک “اطلس ۵” در مدار خورشید قرار گرفت تا اندازه‌گیری‌های دقیقی از هورسپهر (هلیوسفر) داخلی خورشید و بادهای تازه ایجاد شده خورشیدی انجام دهد. همچنین انجام مشاهدات دقیقی از مناطق قطبی خورشید را در پاسخ به سؤالاتی نظیر “چگونه خورشید هلیوسفر خود را ایجاد و کنترل می‌کند؟” در دستور کار دارد.
“سولار اوربیتر” در پرواز امروز خود در ساعت ۰۵:۵۶ امروز به نزدیکترین فاصله خود به زهره رسید و در فاصله ۴۰۰۰ مایلی(۶۴۰۰ کیلومتری) آن قرار گرفت.
“دنیل مولر” دانشمند پروژه “سولار اوربیتر” در آژانس فضایی اروپا گفت: در طول این مانور، یکی از ابزارهای کاوشگر، اندازه‌گیری شوک کمانی زهره را انجام خواهد داد. شوک کمانی ناحیه‌ای است که در میدان مغناطیسی یک سیاره رو به خورشید است، جایی که با باد خورشیدی که جریان ذرات بارداری است که از خورشید ساطع می‌شود، برخورد می‌کند.
وی افزود: این علم اضافی و بسیار جالبی است که توسط “سولار اوربیتر” ممکن شده است و ما تمام تلاش خود را برای بهره‌برداری از آن انجام می‌دهیم.
این پرواز، سومین عبور “سولار اوربیتر” از کنار زهره بود. این کاوشگر در عبورهای قبلی نیز مشاهداتی از مغناطیس سیاره زهره ارائه کرد. میدان مغناطیسی زهره برخلاف زمین، ذاتی نیست که توسط حرکت فلز مذاب درون این سیاره ایجاد شود. در عوض، میدان مغناطیسی زهره همان چیزی است که دانشمندان آن را میدان مغناطیسی القایی می‌نامند، که نتیجه برهم‌کنش بین جو غلیظ زهره و باد خورشیدی است.
اندازه‌گیری‌های به‌دست‌آمده در طول عبورهای قبلی زهره در دسامبر ۲۰۲۰ و اوت ۲۰۲۱ نشان داد که در آن سمت زهره که از خورشید دور است، میدان مغناطیسی اگرچه بسیار ضعیف است، اما حداقل ۱۸۸ هزار مایل (۳۰۰ هزار کیلومتر) امتداد دارد.
“سولار اوربیتر” همچنین دریافت که به رغم ماهیت ضعیف و ناپایدار این میدان مغناطیسی، ذرات باردار درون مگنتوسفر زهره را تا سرعت بیش از پنج میلیون مایل در ساعت(۸ میلیون کیلومتر در ساعت) شتاب می‌دهد.
دانشمندان از زمانی که اولین فضاپیما از این سیاره بازدید کرد، یعنی از دهه ۱۹۶۰ و همچنین دهه ۱۹۸۰ می‌دانند که زهره میدان مغناطیسی دارد. با این حال، هنوز سؤالات بی‌پاسخ زیادی در مورد منشأ و رفتار آن وجود دارد.
“سولار اوربیتر” که در سال ۲۰۲۰ به فضا پرتاب شد، چندین فرصت دیگر برای کمک به پاسخ به این سؤالات خواهد داشت. این کاوشگر در طول نزدیک به یک دهه، هشت بار در طول سفرهای خود در فضا به زهره نزدیک خواهد شد تا از گرانش این سیاره برای انتقال مدار خود به خارج از صفحه دایره البروج که سیارات در آن به دور آن می‌چرخند، استفاده کند.
این مانورها در نهایت به این فضاپیما اجازه می‌دهد تا قطب‌های خورشید را که تاکنون کاملاً ناشناخته مانده‌اند، مشاهده کند. نواحی قطبی برای تولید میدان مغناطیسی خورشید حیاتی هستند که به نوبه خود چرخه ۱۱ ساله فعالیت خورشید، جزر و مد در ایجاد لکه‌ها، فوران‌ها و شراره‌های خورشیدی را هدایت می‌کند. مکانیسم دقیق این چرخه و شدت متغیر آن ناشناخته باقی مانده است.
“سولار اوربیتر” بهترین فرصت را برای پاسخ به این سؤالات خواهد داشت، زیرا خورشید را دقیقاً در زمانی که فعالیت آن در اوج چرخه خورشیدی فعلی قرار دارد و تخمین زده می‌شود که در حدود سال ۲۰۲۵ به اوج برسد، مطالعه می‌کند.