ویروس‌هایی برای مقابله با سرطان

ساینسیو – به نقل از ایسنا و وب‌سایت رسمی “دانشگاه ایالتی آریزونا”(ASU)، سیستم ایمنی برای محافظت کردن از بدن در برابر طیف گسترده‌ای از تهدیدات بالقوه تکامل یافته است؛ از جمله بیماری‌های باکتریایی مانند طاعون، وبا، دیفتری و بیماری لایم و همچنین، بیماری‌های ویروسی مانند آنفلوانزا، ابولا و کروناویروس.

با وجود قدرت چشمگیر شبکه دفاعی پیچیده سیستم ایمنی، مبارزه با یکی از این تهدیدات، بسیار چالش‌برانگیز است. این تهدید زمانی به وجود می‌آید که سلول‌های خود بدن بدخلق می‌شوند و سرطان را ایجاد می‌کنند. اگرچه سیستم ایمنی اغلب سعی دارد تا بدن را از سلول‌های بدخیم خلاص کند اما تلاش‌های آن اغلب با پیشروی بدون کنترل بیماری خنثی می‌شوند.

پژوهشگران دانشگاه ایالتی آریزونا، خط حمله جدیدی را معرفی کرده‌اند که نویدبخش درمان سرطان‌های مقاوم به درمان است.

این روش در واقع ترکیبی از دو روش است که هر کدام موفقیت قابل توجهی را در برابر برخی از سرطان‌ها نشان داده‌اند. این پژوهش توضیح می‌دهد که روش موسوم به “ویروس‌درمانی انکولیتیک”(oncolytic virotherapy) چگونه می‌تواند با روش‌های ایمنی‌درمانی موجود هماهنگ شود و ظرفیت ایمنی را برای هدف قرار دادن و از بین بردن موثر سلول‌های سرطانی تقویت کند.

“ویروس‌های انکولیتیک”(Oncolytic viruses)، یک روش جدید و هیجان‌انگیز را برای درمان سرطان نشان می‌دهند. چنین ویروس‌هایی، توانایی قابل توجهی در شکار سلول‌های سرطانی و پایان دادن به فعالیت آنها دارند. آنها در عین حال که سلول‌های سرطانی را از بین می‌برند، سلول‌های سالم را بدون آسیب می‌گذارند و توانایی سیستم ایمنی را برای شناسایی و از بین بردن سلول‌های سرطانی افزایش می‌دهند.

یکی از این ویروس‌ها که با نام “میکسوما”(Myxoma) شناخته می‌شود، تمرکز پژوهش‌های کنونی به شمار می‌رود و حوزه‌ای تخصصی برای گروه‌های پژوهشی است. این پژوهش نشان می‌دهد که استفاده از سلول‌های T آلوده به ویروس میکسوما می‌تواند به مرگ سلول‌های سرطانی منجر شود که پیشتر مشاهده نشده بود.

“گرانت مکفادن”(Grant McFadden)، از پژوهشگران این پروژه گفت: این پژوهش، پتانسیل قابل توجه ترکیب ویروس با سلول را برای درمان سرطان‌های صعب‌العلاج تایید می‌کند.

نگهبانان داخلی

سیستم ایمنی، طیف گسترده‌ای از سلول‌های ویژه را در بر دارد که برای گشت‌زنی در بدن و واکنش نشان دادن به تهدیدات طراحی شده‌اند. این سیستم در یک رقابت بی‌وقفه علیه عوامل بیماری‌زا شرکت می‌کند که روش‌های پیچیده‌ای را برای فریب دادن دفاع‌های ایمنی، انتشار در بدن و ایجاد بیماری به کار می‌گیرند. سرطان، یک چالش منحصربه‌فرد برای سیستم ایمنی بدن به شمار می‌رود زیرا سلول‌های تومور اغلب فاقد ویژگی‌های شناسایی سلول هستند که به سیستم ایمنی امکان می‌دهد تا با تشخیص خودی از غیر خودی، به آنها حمله کند.

سلول‌های سرطانی از طریق طیف گسترده‌ای از راهبردهای اجتنابی می‌توانند تلاش‌های ایمنی برای شکار و از بین بردن خود را محدود کنند. پژوهشگران امیدوارند به سیستم ایمنی بدن کمک کنند تا بر تاکتیک‌های مخوف سرطان غلبه کند. همچنین، آنها سعی دارند روش‌های آزمایشی جدیدی را ابداع کنند که در زیرمجموعه روشی به نام “سلول درمانی پذیرشی”(ACT) قرار می‌گیرد.

چنین روش‌هایی اغلب شامل حذف سلول‌های T است که با سرطان مبارزه می‌کنند. این سلول‌ها پس از اصلاح شدن ظرفیت جستجو و از بین بردن سلول‌های سرطانی، دوباره به بیماران تزریق می‌شوند. در این پژوهش، دو نوع از ایمنی درمانی ACT شرح داده شده است؛ “درمان با سلول T با گیرنده آنتی‌ژن کایمریک”(CART) و “مهندسی گیرنده سلول T” یا (TCR). ایده اصلی در هر مورد یکسان است؛ درمان سرطان با سلول‌های T فعال به دست آمده از بیمار.

توسعه این روش‌های درمانی، یک کار انقلابی نبوده است و برخی از بیماران مبتلا به سرطان که با چشم‌انداز بدی روبه‌رو هستند، بهبودی قابل توجهی را پس از ایمنی‌درمانی داشته‌اند. با وجود این، روش‌هایی مانند CART و TCR نیز محدودیت‌های خود را دارند و اغلب در برابر تومورهای جامد پیشرفته، بی‌اثر هستند. در چنین مواردی، سلول‌های سرطانی اغلب با کاهش یا از دست دادن آنتی‌ژن‌های سطحی یا پروتئین‌های “MHC” که سلول‌های T برای شناسایی آنها استفاده می‌کنند، از تخریب شدن توسط سلول‌های T می‌گریزند.

این پژوهش جدید، توانایی ایمنی‌درمانی را در زمانی نشان می‌دهد که با ویروس‌درمانی ادغام می‌شود تا دیواره مقاومت به سرطان را به ویژه با استفاده از سلول‌های T مجهز به میکسوما از بین ببرد. میکسوما می‌تواند سلول‌های سرطانی را مستقیما هدف قرار دهد و از بین ببرد اما به طور سودمندتر می‌تواند شکل غیرمعمولی از مرگ سلولی هدایت‌شده توسط سلول‌های T را القا کند که “اتوزیس”(autosis) نامیده می‌شود. این شکل از مرگ سلولی، دو شکل دیگر از مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلول‌های سرطانی را تقویت می‌کند که با نام “آپوپتوز”(apoptosis) و “پیروپتوز” (pyroptosis) شناخته می‌شوند.

طی فرآیند اتوزیس به واسطه میکسوم، سلول‌های سرطانی در مجاورت سلول‌هایی که تحت درمان قرار گرفته‌اند، از بین می‌روند. این اثر می‌تواند ریشه‌کنی تهاجمی سلول‌های سرطانی را حتی در تومورهای جامد که به سختی قابل درمان هستند، به طور قابل‌توجهی افزایش دهد. بنابراین، روش ترکیبی “میکسوما-ایمنی‌درمانی” این پتانسیل را دارد که تومورهای به اصطلاح سرد را به تومورهای داغ تبدیل کند که سلول‌های ایمنی می‌توانند آنها را شناسایی کنند و از بین ببرند.

“مسمد الرحمن”(Masmudur Rahman)، از پژوهشگران این پروژه گفت: ما در آستانه کشف جنبه‌های جدیدتر ویروس میکسوما و ویروس‌درمانی انکولیتیک هستیم. علاوه بر این، این یافته‌ها می‌توانند راه را برای آزمایش ادغام کردن ویروس‌های قاتل سرطان با سایر روش‌های ایمنی‌درمانی سرطان مبتنی بر سلول که می‌توانند در بیماران سرطانی استفاده شوند، هموار کنند.

توانایی مهندسی ریشه‌ای ویروس‌های انکولیتیک مانند میکسوم برای هدف قرار دادن طیف گسترده‌ای از سرطان‌های مقاوم، روزنه جدیدی را برای درمان این بیماری ویرانگر باز می‌کند.

این پژوهش، در مجله “Cancer Cell” به چاپ رسید.