نتایج تحقیق جدید نشان میدهد که یک پروتئین کلیدی در مغز به نام AKT ممکن است در مردان متفاوت از زنان عمل کند.
ساینسیو – به نقل از ایسنا، این مطالعه همچنین نگاهی دقیقتر به قسمتی از مغز دارد که ممکن است عملکرد اشتباهی داشته باشد و این گام مهمی در جهت درمانهای هدفمندتر و با آسیب کمتر ایجاد میکند. تحقیقات جدید، یک دلیل را برای وجود تفاوتهای فردی روشن میکند. به نظر میرسد که یک پروتئین کلیدی در مغز به نام AKT ممکن است در مردان متفاوت از زنان عمل کند.
چارلز هوفر، استادیار فیزیولوژی تلفیقی در انجمن ژنتیک رفتاری میگوید: «هدف نهایی یافتن نابهنجاری در حوزه بیماریهای روانی است، پروتئینهای مغز که میتوانیم آنها را بهطور خاص هدف قرار دهیم، بدون اینکه بر اعضاء دیگر بدن تاثیر بگذاریم و عوارض جانبی ایجاد کنیم. شخصیسازی نیز مهم است اما نباید با هر بیماری روانی با روش مشابهی رفتار کنیم.»
AKT که در دهه ۱۹۷۰ کشف شد و بیشتر به دلیل نقش بالقوه خود در ایجاد سرطان در هنگام جهش شناختهشده است، بهتازگی بهعنوان یک بازیگر اصلی در ارتقاء “انعطافپذیری سیناپسی” مشخص شده است که توانایی مغز در تقویت ارتباط بین سلولهای عصبی در پاسخ به تجربه است.
هوفر توضیح میدهد: «تصور کنید، کوسهای میبینید و ترسیدهاید و مغز شما میخواهد حافظهای شکل دهد. شما باید پروتئینهای جدیدی برای رمزگذاری این حافظه بسازید. AKT یکی از اولین پروتئینهایی است که وارد عمل میشود. محققان گمان کردهاند، بدون AKT، ما نمیتوانیم خاطرات جدید را یاد بگیریم یا خاطرات قدیمی را فراموش کنیم و فضایی برای خاطرات جدید و با آسیب کمتر ایجاد کنیم.»
مطالعات پیشین جهش در ژن AKT را به مشکلات عدیدهای از اسکیزوفرنی و اختلال استرس پس از سانحه، گرفته تا اوتیسم و آلزایمر مرتبط میدانند. اما، همانطور که تحقیقات قبلی هوفر نشان داده است، همه AKT ها یکسان نیستند. ویژگیها یا ایزوفرمهای مختلف، عملکرد متفاوتی در مغز دارند. بهعنوانمثال، AKT۲ که بهطور انحصاری در سلولهای ستارهای شکل مغز به نام آستروگلیا یافت میشود اغلب در سرطان مغز نقش دارد. به نظر میرسد AKT۳ برای رشد و نمو مغز و AKT۱، در ترکیب با AKT۲ در قشر جلوی مغز، برای یادگیری و حافظه بسیار مهم است.
ماریسا ارینگر، دانشیار فیزیولوژی تلفیقی که در برخی از تحقیقات با هوفر همکاری کرد، توضیح می دهد: «اگر بخواهید روشهای درمانی را برای افراد شخصیسازی کنید، این تفاوتهای ظریف میتوانند بهراستی مهم باشند.»
تلاش سه ساله محققان این تحقیق، نوآوری جدید و مهمی را به موضوع اضافه میکند. پیرو رهنمودهای موسسه ملی بهداشت که در ۶ سال گذشته محققان را ملزم به ورود حیوانات نر و ماده در مطالعات میکند، از نزدیک نحوه واکنش موشهای مختلف بر اساس جنس در از دست دادن ایزوفرمهای مختلف AKT بررسی شد.
هوفر گفت: «ما دریافتیم تفاوت بین زن و مرد زیاد است و این موضوع موردتوجه ما قرار گرفت. این تفاوت مانند شب و روز بود.»
بهعنوانمثال، موشهای نری که AKT۱ آنها بهطور عادی عمل میکند، بسیار بهتر از موشهایی هستند که پروتئین را ازدستدادهاند وقتیکه این امر به «نابودی یادگیری» میرسد، جایگزینی یک حافظه قدیمی یا ارتباطی است که دیگر مفید نیست. شایان ذکر است، این مورد در موشهای ماده تفاوت زیادی ایجاد نکرد.
تحقیقات بسیار بیشتری موردنیاز است و در حال انجام است، اما هوفر گمان میکند که بسیاری از پروتئینهای اصلی دیگر مغز، با ویژگیهای مختلف برای اهداف مختلف یا عملکرد متفاوت در مردان و زنان، تفاوتهای مشابهی دارند.
ازآنجاکه از هر پنج بزرگسال آمریکایی، یک نفر با بیماری روانی زندگی میکند و زنان چهار برابر بیشتر در طول زندگی خود بیماری روانی را تجربه میکنند، وی امیدوار است که با جدا کردن همه تفاوتهای ظریف، بتواند این نشانه را به سمت درمانهای بهتر و مطمئنتر حرکت دهد.
هوفر گفت: «برای کمک به افراد بیشتری که از بیماری روانی رنج میبرند، به دانش بسیار بیشتری در مورد تفاوت مغز زن و مرد و نحوه درمان متفاوت آنان نیاز داریم. این مطالعه گام مهمی در این راستا است.»
نتایج این تحقیق در مجله eLIfe منتشرشده است.