اگر یک سامانه منزوی باشد، به گونه ای که نیروی خارجی به آن وارد نشود؛ در این صورت تکانه خطی باید ثابت و پایسته بماند.
برای توجیه می دانیم که مشتق تکانه بر حسب زمان، نیرو است:
پس تکانه یک عدد ثابت بوده است:
بدین ترتیب تکانه آغازین با تکانه در لحظه بعدی (پایانی) برابر است و به این قانون پایستگی تکانه گویند:
این قانون در مولفه ها، وابسته به عدم وجود نیروی خارجی است و در صورت نبودن نیروی خارجی در هر یک از ابعاد، تکانه در جهت مذکور پایسته خواهد بود. (ممکن است در یکی از جهات تکانه پایسته باشد یا دو بعد یا هر سه بعد)
*تمرین حل شده)
نارنجکی به محض انفجار به دو تکه هم جرم تقسیم شده و در جهت x متلاشی می شود. اگر سرعت یکی از تکه ها v=2m/s باشد، سرعت تکه دیگر چند متر بر ثانیه خواهد بود؟
با توجه به اینکه نیرویی از خارج به نارنجک وارد نمی شود، تکانه قبل از انفجار و پس از انفجار برابر است:
پس اندازه دو تکه با هم برابر اما جهت آنها با یکدیگر مخالف است: