مدارگرد اگزومارس در مریخ آب پیدا کرد

ساینسیو – به نقل از ایسنا و دیلی‌میل، “آژانس فضایی اروپا” (ESA) اعلام کرده است که موفق شده میزان قابل توجهی آب پیدا کند که در دره “گرند کنیون” (Grand Canyon) مریخ مخفی شده است.

این کشف توسط “مدارگرد ردیاب گاز اگزومارس” (TGO) صورت گرفته که توانسته است آب را زیر سطح “دره مارینر” (Valles Marineris) مریخ پیدا کند.

“الکسی مالاخوف” (Alexey Malakhov)، پژوهشگر موسسه تحقیقات فضایی “آکادمی علوم روسیه” (Russian Academy of Sciences) گفت: ما متوجه شدیم که بخش مرکزی دره مارینر، مملو از آب است. این بسیار بیشتر از مقداری است که انتظار داشتیم. این منطقه بسیار شبیه به مناطق منجمد زمین است که در آن، که یخ برای همیشه زیر خاک خشک به دلیل دمای پایین آن ثابت باقی می‌ماند.

اولین شواهد وجود آب در مریخ، توسط ناسا در سال ۲۰۰۶ منتشر شد. این آژانس فضایی، عکس‌هایی را از دو دهانه موسوم به “سرزمین سیرنی” (Terra Sirenum) و “سنتاوری مونتس” (Centauri Montes) منتشر کرد که به نظر می‌رسد وجود آب مایع در مریخ را در مقطعی بین سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۱ نشان می‌دهند.

“کاوشگر فینیکس” (Phoenix spacecraft) ناسا در ۳۱ جولای ۲۰۰۸، وجود یخ در مریخ را تأیید کرد که حاوی همان عناصر آب است که ما روی زمین داریم و شکل دیگری از یخ نیست.

سیاره سرخ، چندین دره خشک باستانی و کانال‌های رودخانه‌ای دارد که مدت‌هاست احتمال جاری بودن آب مایع در آنها مطرح شده است. مریخ‌نورد “استقامت” (Perseverance) ناسا در حال حاضر در حال پیمودن سراسر مریخ است تا به اکتشاف در دهانه “جیزرو” (Jezero) بپردازد که حدود ۳.۵ میلیارد سال پیش، دریاچه‌ای پر از آب بود.

آب در مریخ یافت شده اما فقط به صورت یخ ذخیره‌شده در کلاهک قطبی یا اعماق زمین مشاهده شده است. با وجود این، کشف اخیر یکی از نخستین اکتشافاتی است که آب را نزدیک به سطح جستجو می‌کند.

“ایگور میتروفانوف” (Igor Mitrofanov)، پژوهشگر موسسه تحقیقات فضایی آکادمی علوم روسیه گفت: ما با کمک مدارگرد ردیاب گاز اگزومارس می‌توانیم تا یک متر زیر این لایه غبارآلود را بررسی کنیم و ببینیم واقعا در آنجا چه خبر است. با کمک این مدارگرد می‌توان به بررسی زیر سطح مریخ پرداخت و از همه مهم‌تر، واحه‌های غنی از آب را پیدا کرد که با ابزارهای پیشین، قابل شناسایی نبودند.

این کشف توسط ابزار موسوم به “FREND” این مدارگرد انجام شد. پژوهشگران، مشاهدات FREND را از می ۲۰۱۸ تا فوریه ۲۰۲۱ تجزیه و تحلیل کردند. این کار به آنها امکان داد تا با شناسایی نوترون‌ها، میزان هیدروژن خاک مریخ را بررسی کنند.

هنگامی که خاک مورد اصابت پرتوهای کیهانی پرانرژی قرار می‌گیرد، نوترون ساطع می‌کند. همچنین، خاک خشک بیشتر از خاک مرطوب، نوترون ساطع می‌کند. نوترون‌ها به دانشمندان کمک می‌کنند تا ناحیه‌ای از خاک که ممکن است آب در آن وجود داشته باشد،را پیدا کنند.

میتروفانوف ادامه داد: FREND، ناحیه‌ای را در دره مارینر نشان داد که مقدار هیدروژن آن به طور غیرمعمول زیاد بود. با فرض این که هیدروژن مشاهده‌شده به مولکول‌های آب متصل است، به نظر می‌رسد که ۴۰ درصد از ماده نزدیک به سطح در این ناحیه، آب باشد.

دانشمندان مطمئن نیستند که آیا آب زیر سطح، به شکل یخ است یا از نظر شیمیایی به سایر مواد معدنی موجود در خاک متصل است. میتروفانوف افزود: ما به طور کلی باور داریم که این آب به احتمال زیاد به شکل یخ وجود دارد.