مناطق به شدت ناهموار تغییر شکل یافته سیاره زهره یا “تسِریا”(Tesserae) از نظر زمین شناسی پیچیدهترین مناطقی هستند که در سیاره زهره دیده میشوند. مطالعات چینه نگاری بر روی ناهمواریهای تسریا ثابت میکند که آنها بطور مداوم به صورت محلی و حتی در سطح سیاره ای به عنوان قدیمیترین ماده در یک سیاره با میانگین سن دهانه سطحی ۷۵۰ میلیون سال ظاهر میشوند.
ساینسیو – به نقل از ایسنا، یک مطالعه جدید که تاریخ زمین شناسی مبهم و معماگونه این سیاره را روشن میکند، نشان داده است که برخی از قدیمیترین ناهمواریهای زهره، معروف به تسریا، دارای لایههایی هستند که به نظر میرسد با فعالیتهای آتشفشانی مرتبط هستند. این مطالعه نشان داده است که بخش قابل توجهی از تسریا دارای نواحی لایهای هستند.
“پال برن”(Paul Byrne) دانشیار علوم سیارهای در دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی و نویسنده اصلی این مطالعه گفت: به طور کلی دو توضیح برای تسریا وجود دارد یا اینکه آنها از سنگهای آتشفشانی ساخته شدهاند یا همتای پوسته قارهای زمین هستند که لایههای کشف شده توسط ما در بعضی از نقاط با توضیحات پوسته قاره سازگار نیست.
طی این مطالعه، دانشمندان تصاویر سطح سیاره زهره را تجزیه و تحلیل کردند. این تصاویر از مأموریت ۱۹۸۹ ماژلان ناسا به دست آمده بود که طی آن فضاپیما با استفاده از رادار ۹۸ درصد این سیاره را تصویربرداری کرده بود. “ماژلان” کاوشگری رباتیکی بود که در سال ۱۹۸۹ توسط سازمان فضایی ناسا جهت نقشه برداری از سطح زهره با استفاده از فناوری رادار دهانه ترکیبی، به مدار این سیاره ارسال شد.
قبل از این مطالعه، لایههای تسریا به طور گسترده شناسایی نشده بودند. برن تصور می کند که اگر تسریا بخشهایی از پوسته قارهای باشند دسترسی به لایه امکانپذیر نخواهد بود.
برن گفت: پوسته قارهای عمدتا از گرانیت تشکیل شده است. یک سنگ آذرین هنگام حرکت صفحات تکتونیکی تشکیل شده و آب از سطح آن خارج میشود. اما گرانیت لایه تشکیل نمی دهد. اگر پوسته قاره ای نیز در زهره وجود داشته باشد، میبایست زیر لایه سنگهایی که ما مشاهده میکنیم، باشد. جدا از فعالیتهای آتشفشانی، راه دیگر برای ایجاد سنگ لایه لایه، رسوبات رسوبی مانند ماسه سنگ یا سنگ آهک است.
امروزه در سیاره زهره یک مکان نیز وجود ندارد که بتواند این نوع سنگها را تشکیل دهد. سطح سیاره زهره به اندازه یک “فر خود پاک کننده”(self-cleaning oven) گرم است و فشار آن معادل ۹۰۰ متر(حدود ۹۸۵ یارد) زیر آب است. بنابراین شواهد در حال حاضر به برخی از بخشهای تسریا ساخته شده از لایههای سنگ مشابه آنچه در زمین یافت میشود ، اشاره دارد. این کار به ما کمک خواهد کرد تا تاریخچه زمین شناسی پیچیده زهره را بهتر درک کنیم. امروزه سیاره زهره همانند جهنم گرم است، اما ما نمیدانیم که همیشه اینگونه بوده است یا خیر. آیا زمانی مانند زمین بود اما دچار فورانهای آتشفشانی فاجعه باری شد که سیاره را خراب کرده است؟ در حال حاضر به طور قطعی نمی توانیم به این سوال پاسخ دهیم اما واقعیت لایه لایه شدن سطح تسریا، میتواند به ما در درک این موضوع کمک کند.
تیم تحقیقاتی این مطالعه شامل دانشمندانی از کشورهای ایالات متحده، انگلستان، ترکیه، کانادا و روسیه بود. تصاویر از سیستم داده سیارهای ناسا و سیستم داده اخترفیزیک تهیه شده است.