انرژی مکانیکی یک سامانه برابر با مجموع انرژی پتانسیل آن با انرژی جنبشی اجسام درون آن است.
در پایستگی انرژی این فرض را مدنظر قرار می دهیم که تنها نیروهای پایستار سبب تبدیل انرژی در سامانه می شوند (نیروی اصطکاکی وجود ندارد) و دیگر اینکه سامانه به نسبت محیط پیرامون خود منزوی است و هیچ نیروی خارجی از اجسام خارج سامانه، انرژی درون سامانه را تغییر نمی دهد.
وقتی نیرویی پایستار بر روی جسم کار انجام می دهد دو معادله زیر بر قرار است:
با بازکردن دلتا ها داریم:
پس با توجه به انرژی مکانیکی داریم:
پس انرژی در یک سامانه منزوی با نیروی پایستار انجام دهنده کار همواره پایسته است. انرژی جنبشی و انرژی پتانسیل یک جسم می توانند تغییر کنند اما مجموع آن ها که انرژی مکانیکی است همواره ثابت است.
اصل پایستگی انرژی را به گونه ای دیگر نیز می توان مطرح کرد:
*تمرین حل شده)
موشکی از سطح زمین با چه سرعتی پرتاب شود تا در ارتفاع 10km از سطح زمین ساکن شود؟ (مقاومت هوا را نادیده بگیرید)
با توجه به اصل پایستگی انرژی داریم: